Jak akcentujemy wyrazy w języku polskim?

Poprawne akcentowanie w języku polskim może budzić pewne wątpliwości. Akcentujemy na drugą sylabę od końca – tak przeważnie, na trzecią (czwartą) lub na ostatnią. To są wszystkie opcje, ale najczęściej na drugą od końca, – jest to akcent paroksytoniczny. Ta nazwa do niczego ci się nie przyda, ale zawsze można błysnąć w towarzystwie. Przyjrzyjmy się zatem tematowi po kolei, aby dać sobie szansę na to, by nasze wystąpienia publiczne czy prezentacje nie tylko wyglądały, ale i brzmiały znakomicie.

Akcentowanie w języku polskim – jakie są zasady?

1. Akcentowanie wyrazów w języku polskim w większości występuje na drugiej sylabie od ich końca:

Polskie wyrazy akcentujemy głównie na drugą sylabę od końca.

2. Akcent na trzeciej sylabie od końca mają:– czasowniki w 1. i 2. osobie liczby mnogiej czasu przeszłego w obu rodzajach, np.: czyTAliśmy/czyTAłyśmy;

– czasowniki w trybie warunkowym w liczbie pojedynczej i w 3. osobie liczby mnogiej, np. ZRObiłbym, wySTĄpiłby, przeKOnałbyś;

Grafika promująca szkolenie z wystąpień publicznych "Szkoła dobrej mowy"

– wyrazy zakończone na -yka, -ika, np. mateMAtyka, MUzyka, LOgika;

– liczebniki od 400 do 900, np.: CZTErysta, PIĘciuset, SIEdemset.

3. Akcent na czwartej sylabie od końca mają:

– czasowniki w 1. lub 2. osobie liczby mnogiej trybu warunkowego, np.: namaloWAlibyście, POszlibyśmy, zroBIlibyśmy.

4. Akcent na ostatniej sylabie mają:

– jednosylabowe rzeczowniki poprzedzone cząstką arcy-, eks-, wice-, np. wiceKRÓL, eksMĄŻ;

– zapożyczenia z języka francuskiego o charakterze cytatów, np. juRY, expoSE, meNU.

To tak skrótowo. Mamy jeszcze szereg innych zasad, więc jeśli czujesz się zainspirowany do zgłębiania tematu, to świetnie. Polecam literaturę zamieszczoną w opisie.

Na koniec powiedzmy, po co nam to wszystko.

Poprawne akcentowanie w języku polskim – do czego służy?

Oczywiście mówimy wtedy poprawnie – to ważne. W sytuacjach zwłaszcza oficjalnych unikniemy miniblamażu, mówiąc: poszlibyśmy, bibLIOteka czy preZYdent. Ten ostatni wyraz można zaakcentować i w ten sposób, ale nie jest to wzorcowe akcentowanie w języku polskim.

Odpowiednie akcentowanie wyrazów – zalety

– odpowiednia głośność. Możemy dzięki temu brzmieć bardziej przekonująco i pewnie. 

Na właściwie akcentowanych sylabach otwieramy usta, dzięki czemu słychać nas lepiej. Nie otwieramy ust na spółgłoskach, tylko na samogłoskach, więc jeśli akcentujemy sylaby, na które organicznie składają się samogłoski, jak: a e o u i y – otwieramy usta szerzej.

– poza głośnością dajemy sobie również szansę na podkreślenie tego wyrazu, który w naszych oczach jest ważniejszy od pozostałych – zaakcentujemy go silniej i jest to wówczas akcent zdaniowy. Wpłynie to na interpretację tego, o czym mówimy. Ma wszak znaczenie to, czy to: TY zaglądasz na ten blog / Ty ZAGLĄDASZ na mój blog / Ty zaglądasz na mój BLOG.

Najważniejszy jednak zawsze jesteś Ty, bo to dla Ciebie go przygotowuję:-)

Do następnego wpisu zatem:-)

Newsletter: https://www.subscribepage.com/dobramowa

Szkolenie: https://przemyslawkutnyj.pl/szkolenie-otwarte-wystapienia-publiczne-i-prezentacje/

Kurs: https://przemyslawkutnyj.pl/mowca-profesjonalny/

Książka: https://onepress.pl/ksiazki/jak-byc-zabawnym-a-nie-smiesznym-przewodnik-po-dobrej-rozmowie-w-pracy-w-domu-w-zyciu-przemyslaw-kutnyj,jabyza.htm#format/d

O autorze

Przemysław Kutnyj zdjęcie profilowe

Przemysław Kutnyj

Certyfikowany trener biznesu, autor książek o retoryce i sztuce konwersacji, wydanych w renomowanych wydawnictwach. Mistrz Polski w wystąpieniach publicznych (TMI). Wieloletni członek nonprofitowej organizacji Toastmasters International. Prywatnie adept karate i sztuki fotografii.

Sprawdź moje usługi